Cây xương sáo và bài thuốc chữa tiểu đường hiệu quả

Cây xương sáo hay còn được gọi với nhiều tên khác như thạch đen, lương phấn thảo, tiên nhân thảo, tiên thảo, tiên nhân đông,… Cây được biết đến dùng để chế biến đồ ăn nhưng cũng được dùng chữa bệnh. Từ lâu, cây đã được áp dụng bài thuốc chữa tiểu đường.

Tên gọi khác: Thạch đen, lương phấn thảo, tiên nhân thảo, tiên thảo, tiên nhân đông, xương sáo, thủy cẩm..

Tên khoa học: Mesona chinensis Benth.

Họ: Hoa môi (Lamiaceae)

Thông tin, mô tả cây xương sáo

1. Đặc điểm cây xương sáo

Cây xương sáo không chỉ được biết đến với món thạch đen quen thuộc mà còn là một cây thuốc quý. Cây thảo hằng năm cao 15-45cm hay hơn, ít phân nhánh, có lông thô rậm. Lá mọc đối, nguyên, dày, hình trứng hoặc hình thuôn dài dạng trứng, thon hẹp ở gốc, nhọn ở chóp, dài 2-4 (6)cm, rộng 1-1,5cm, mép có răng; cuống dài 0,8-2cm. Cụm hoa ở ngọn, khá dày đặc vào lúc hoa nở, kéo dài ra và dài tới 10 (13)cm có lá bắc màu hồng ở gốc, hoa có cuống dài, có lông; đài có lông, 3 răng ở môi trên; tràng trắng hay hồng nhạt, môi trên 3 thuỳ, môi dưới to; nhị 2, thò dài, chỉ nhị tím. Quả bế nhẵn, thuôn, dài 0,7mm. Ra hoa vào mùa thu, mùa đông.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Loài của Nam Trung Quốc. Ở nước ta cây mọc hoang dại và được trồng nhiều ở cùng An Giang để làm thuốc và nấu thạch đen dùng uống cho mát.

Bộ phận dùng: Toàn cây trừ bỏ rễ.

Thu hái: Quanh năm nhưng chủ yếu vào mùa mưa.

Chế biến: Lấy về phơi khô

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị: Vị ngọt, nhạt, tính mát

Quy kinh: Chưa có nghiên cứu

Bảo quản: Nơi khô ráo thoáng mát

4. Thành phần hoá học của cây xương sáo

Lá vò cho ra chất pectrin đen đen.

Tác dụng dược lý của cây xương sáo

Thạch đen Cao Bằng còn có tác dụng chống lão hóa và giảm cholesterol trong máu. (Trung tâm Chuyển giao công nghệ và tư vấn đầu tư (Viện Cơ điện nông nghiệp và công nghệ sau thu hoạch) đã triển khai đề tài “Nghiên cứu công nghệ sản xuất một số sản phẩm từ cây Thạch đen Cao Bằng thành hàng hóa”. )

Nhân dân miền nam hay dùng thân và lá xương sáo say thành bột, thêm nước nấu kỹ, lọc lấy nước, thêm ít bột sắn hay bột gạo vào, nấu cho sôi lại, để nguội được một thứ keo đặc nhưng mềm, màu đen gọi là lương phấn để cho mau đông và dòn có khi người ta nấu còn thêm ít nước tro.

Bài thuốc chữa bệnh tiểu đường từ cây xương sáo

Xương sáo 30g, Biển súc (Rau đắng) 30g, Rung rúc 45g. Đun sôi lấy nước uống ngày một lần.

Lưu ý khi dùng cây xương sáo chữa bệnh

Hiện nay, ở nhiều nước châu Á người ta cho rằng, bột thân lá cây xương sáo có tác dụng lợi tiểu, nên họ đã dùng cây xương sáo thành loại bột được đóng gói sẵn. Bột lá cây xương sáo được bán dạng bột uống liền trong các cửa hàng thực phẩm chức năng và trong các siêu thị.

Còn ở Việt Nam trong thời gian gần đây, bột cây xương sáo và thạch xương sáo đã được nghiên cứu chế thành xương sáo tươi đóng hộp, bột xương sáo và bột xương sáo – hạt é. Với xương sáo đóng hộp, khi dùng có thể thêm đá, nước dừa hoặc sữa tươi tùy thích.

Dù có rất nhiều công dụng trong việc giúp tăng cường năng lượng khi điều trị với một số bệnh lý, nhưng nó cũng không hoàn toàn bổ ích cho tất cả mọi người trong mọi hoàn cảnh khi bị lạm dụng và dùng quá nhiều trong nhiều ngày. Với trẻ em ăn thạch xương sáo nhiều có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ protein trong cơ thể, làm giảm khả năng thèm ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng.

Trên đây là những thông tin và bài thuốc chữa bệnh từ cây xương sáo. Có thể nói, cây mang đến bài thuốc chữa tiểu đường hiệu quả nhưng cần nhớ, đó chỉ là bài thuốc dân gian, có tính chất tham khảo.

Xem thêm: Cây găng và bài thuốc chữa tiểu vàng, đỏ, đái rắt hiệu quả