Dầu rái trắng (dầu rái, dầu nước) và bài thuốc chữa vết loét, lậu, sạn vịt hiệu quả

Dầu rái trắng hay còn gọi dầu rái, dầu nước là cây trồng để lấy nhựa chủ yếu phục vụ cho ngành công nghiệp đóng thuyền. Tuy nhiên, ít người biết này còn có thể dùng để chữa bệnh. Dân gian thường dùng dầu trai chữa vết loét, lậu, viêm âm đạo, sán vịt..

Thông tin, mô tả cây dầu rái trắng
Thông tin, mô tả cây dầu rái trắng
  • Tên gọi khác: Dầu rái, Dầu nước, Dầu trai
  • Tên khoa học: Dipterocarpus alatus Roxb. ex G. Don
  • Họ: Dầu (Dipterocarpaceae)

Thông tin, mô tả cây dầu rái trắng

1. Mô tả dược liệu

Cây dầu rái hay dầu con rái trắng là một cây to, cao tới 30-40m. Đường kính phía gốc đạt tới 2m hay hơn. Cành non và búp có lông mịn.

Lá mọc so le, hình trứng rộng, đầu hơi nhọn, phía cuống hẹp hơi nhọn, phiến lá rộng 7-15cm, dài 10-20cm, mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông, cuống dài 3-4cm, có mang lông.

Hoa lá lớn, không cuống, mọc thành chùm đơn hay phân nhánh, dài 12cm. Ống dài không dính vào quả, có 2 cánh mỏng dài 11-14cm, rộng 2-3cm, trên có 5 gân rõ.

2. Phân bố, bộ phận dùng,  thu hái và chế biến

Phân bố: Cây dầu rái hay còn gọi là dầu rái trắng là một cây to, cao tới 30-40m. Đường kính phía gốc đạt tới 2m hay hơn. Cành non và búp có lông mịn, đầu hơi nhọn, phía cuống hẹp hơi nhọn, phiến lá rộng 7-15cm, dài 10-20cm mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông, cuống dài 3-4cm, có mang lông. Hoa lá lớn, không cuống, mọc thành chùm đơn hay phân nhánh, dài 12cm, ống đài không dính vào quả, có 2 cánh mỏng dài 11-14cm, rộng 2-3cm, trên có 5 gân rõ.

Bộ phận dùng: Nhựa cây

Thu hái, chế biến: Thường một cây 20-30 năm trở lên mới bắt đầu khai thác, thời gian khai thác kéo dài 60 năm. Theo số liệu cũ, hàng năm miền Nam khai thác trên 1.000 tấn. Miền Trung không rõ (năm 1920 có người nói khoảng 55 tấn), Cam puchia hàng năm khai thác 800 tấn.

Thường khai thác nhựa cây này vào mùa khô ở Việt Nam, từ tháng 11-tháng 4. Người ta đẽo trên thân cây những miếng vát dài từ 2-2,5m, sâu tới gỗ đệ nhất và thứ cấp (có khi tới 1/3 đường kính của thân) phía dưới đẽo phẳng, sau đó đào một lỗ để làm chỗ hứng dầu. Trông nghiêng vết đẽo giống miệng sáo, Để cho nhựa chóng chảy, có khi người ta đốt một ít rơm rạ vào nơi hõm hứng nhựa, nhưng động tác này phải cẩn thận để tránh nạn cháy rừng. Dầu chảy vào chỗ hõm, dùng thìa múc cho vào thùng to sức chứa khoảng 20kg

Có nơi, người ta không đẽo cây mà khoan vào thân cây một lỗ nghiêng 450, sâu tới gỗ là nơi tập trung những ống bài tiết dầu. Dầu chảy ra được hứng vào thùng. Trung bình mỗi cây cho 30kg dầu trong một năm, có khi tới 40-50kg, có tác giả nói hiệu suất có thể tới 130-150kg.

Thường một cây 20-30 năm trở lên mới bắt đầu khai thác, thời gian khai thác kéo dài 60 năm. Theo số liệu cũ, hàng năm miền Nam khai thác trên 1.000 tấn. Miền Trung không rõ (năm 1920 có người nói khoảng 55 tấn), Cam puchia hàng năm khai thác 800 tấn

Dầu rái chủ yếu trồng lấy nhựa cây
Dầu rái chủ yếu trồng lấy nhựa cây

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

  • Tính vị, Quy kinh: Chưa có nghiên cứ
  • Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hóa học

Dầu rái trắng là một thứ nhựa dầu. Sau khi thu hoạch, để lắng một thời gian, dầu nhựa sẽ phân thành hai lớp có tỷ trọng khác nhau: lớp lỏng ở trên có màu nhạt hơn, lớp đặc ở dưới. Dầu hơi sền sệt, có huỳnh quang, màu nâu đỏ, nhìn thẳng có màu sẫm, nhìn nghiêng có ánh mành xanh xám. Mùi hơi thơm, gần giống mùi dấm

Trong dầu này có 79,10% tinh dầu và 20,90% nhựa. Theo Laurent P.A (1952, Bull Soc. Chim France 5(6); 615-617) trong tinh dầu gồm chủ yếu là chất sesquitecpen

Tinh dầu cất từ dầu rái không màu hay hơi có màu vàng nhạt, mùi hơi thơm, tỷ trọng 0.915-0,930, độ sôi 255-256o, không hoàn toàn tan trong cồn 900 thành phần chủ yếu gồm các chất sesquitecpen, không chứa các hợp chất oxy, thường dùng để giả mạo tinh dầu hoa hồng, tinh dầu geranium.

Hạt dầu rái trắng
Hạt dầu rái trắng

Các bài thuốc chữa bệnh từ cây dầu rái

  1. Dầu rái bối lên chân những người làm việc ở dưới nước để phòng bệnh sán vịt. Dầu rái còn dùng để đắp các vết loét.
  2. Có nơi người ta dùng thay bôm Côpahu, một thứ nhựa dầu lấy ở nhiều loại cây thuộc chi Copaifera (chưa thấy ở Việt Nam) để chữa bệnh lậu với liều 2-4g một ngày.
  3. Dầu rái còn được dùng đắp chữa các vết loét.
  4. Dầu Rái Trắng Nhựa dùng chữa viêm niệu đạo
  5. Dầu nước chữa viêm cuống phổi
  6. Ở Ấn độ, cây dầu rái dùng chữa viêm gan, khớp, chữa đau bụng.

Lưu ý khi dùng dầu rái trắng

Ngoài dầu rái trắng, người ta còn dùng dầu nhựa của nhiều loại Dipterocarpus khác như Dipterocarpus tuberculatus Roxb. (dầu lông), Dipterocarpus angustifolius Wigh et Arn. .v.v. dưới tên Baume de Gurjun hay Huile de bois (Pháp).

Có thể nói, những thông tin về cây dầu rái trắng khá sơ sài. Chỉ biết rằng, cây trồng lấy nhựa để phục vụ ngành công nghiệp đóng tàu. Ngoài ra, cây còn được dùng làm thuốc chữa bệnh.

Xem thêm: Cây máu chó (huyết đằng, si đỏ) và 6 bài thuốc chữa mụn nhọt, hủi, bệnh ngoài da, đau đầu, bệnh phụ nữ

Vote post
Vote post

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Hạ khô thảo

Hạ khô thảo (nãi đông, thiết sắc thảo) và 32 bài thuốc chữa bệnh huyết áp, bệnh phụ nữ (viêm tuyến vú, rối loạn tiền mãn kinh, tắc tia sữa), tai mũi họng, bệnh về gan,…

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây dầu rái trắng1. Mô tả dược liệu2. Phân bố, bộ phận dùng,  thu hái và chế biến3. Tính...

Kiến kỳ nam

Kiến kỳ nam và 3 bài thuốc chữa viêm gan, xương khớp, đau bụng hiệu quả

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây dầu rái trắng1. Mô tả dược liệu2. Phân bố, bộ phận dùng,  thu hái và chế biến3. Tính...

Cây phượng nhỡn thảo

Cây phượng nhỡn thảo và 4 bài thuốc chữa giun sán, điều kinh, mụn nhọt, chốc lở

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây dầu rái trắng1. Mô tả dược liệu2. Phân bố, bộ phận dùng,  thu hái và chế biến3. Tính...

Cây bạc thau

Cây bạc thau (bạc sau, bạch hoa đằng) và 11 bài thuốc chữa mụn nhọt, bệnh phụ nữ (kinh nguyệt không đều, băng huyết), ho, bí tiểu hiệu quả.

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây dầu rái trắng1. Mô tả dược liệu2. Phân bố, bộ phận dùng,  thu hái và chế biến3. Tính...

Cây đại phong tử

Đại phong tử (chùm bao lớn) và 9 bài thuốc chữa bệnh lở loét ngoài da (cùi hủi, đỏ mũi, lở loét tay chân…) hiệu quả

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây dầu rái trắng1. Mô tả dược liệu2. Phân bố, bộ phận dùng,  thu hái và chế biến3. Tính...

Ẩn

Cần tây mật ong Motree với 9 công dụng giúp giảm cân, ổn định huyết áp, chống lão hóa, giúp gan hoạt động tốt…

Đánh giá dạ dày tá tràng Metaherb có tốt không? Có tác dụng phụ không? Phản hồi khách hàng như thế nào? Giá bao nhiêu?

Đánh giá hiệu quả Cumargold chữa dạ dày có tốt không? Có gây tác dụng phụ không? Có chữa được ung thư thật không? Giá bao nhiêu? Mua ở đâu?

Đánh giá sản phầm Bio Trĩ dùng có tốt không? Có tác dụng phụ không? Có an toàn không? Giá bao nhiêu? Mua chính hãng ở đâu?

Đánh giá Gout Hoàng Thống Phong có tốt không? Có tác dụng phụ không? Giá bao nhiêu? Mua sản phẩm chính hãng ở đâu?

Đánh giá viên Gut Metaherb có tốt không? Tác dụng phụ là gì? Giá bao nhiêu? Mua ở đâu? Quá liều nên xử lý như thế nào?

Đán giá dạ dày nhất nhất có tốt không? Tác dụng phụ như thế nào? Giá bao nhiêu? Mua ở đâu? Có diệt được khuẩn HP không?

Thuốc Phosphalugel (thuốc dạ dày chữ P) chữa bệnh dạ dày có tốt không? Tác dụng phụ như thế nào? Những lưu ý thận trọng khi sử dụng

Đánh giá hiệu quả, công dụng tiểu đường Diabetna có thực sự tốt không? Có tác dụng phụ không? Có nên dùng Diabetna không?

Đánh giá công dụng, hiệu quả tiểu đường Glu Metaherb dùng có tốt không? Giá bao nhiêu? Phản hồi sau sử dụng như thế nào?

Lá trầu không với 41 bài thuốc chữa các bệnh da liễu, xương khớp, bệnh đường tiêu hóa, bệnh phụ khoa, bệnh viêm phế quản, ho, cảm, sốt, đau đầu…

17 Bài thuốc từ cây lược vàng chữa bệnh tiêu hóa (Viêm loét dạ dày, viêm gan, xơ gan…), bệnh da liễu (mề đay, mẩn ngứa), viêm họng kéo dài và những điều cấm kỵ

28 Bài thuốc quý từ Nghệ Đen chữa bệnh tiêu hoá, phụ khoa, da liễu… và 4 lưu ý trong sử dụng bài thuốc

Cây vòi voi với 6 bài thuốc chữa bệnh da liễu (viêm da cơ địa, á sừng), chữa đau thấp khớp, viêm amidan, viêm xoang, viêm mủ màng phổi

7 bài thuốc từ lá vú sữa chữa các bệnh tiêu hóa (đau dạ dày, tiêu chảy), ho, viêm đau họng, tiểu đường, xương khớp

27 bài thuốc từ Bồ công anh chữa bệnh tiêu hóa (dạ dày, táo bón…), bệnh da liễu (mụn nhọt, lở loét…), viêm đường tiết niệu

14 Bài thuốc từ cây ngải cứu trị bệnh xương khớp (đau khớp, đau thần kinh tọa), phụ khoa (đau bụng kinh, viêm âm đạo), da liễu (mẩn ngứa, nổi mề đay)… và 5 trường hợp cần lưu ý khi sử dụng

Dây bình bát và 10 bài thuốc chữa bệnh tiểu đường, tiểu khó, tiểu buốt, lở loét, mụn nhọt, giải độc, trị rôm sảy ở trẻ em

Cây thuốc dòi với 14 bài thuốc trị lao phổi, ho, viêm phế quản, diệt khuẩn HP, giúp cô lập tế bào ung thư và một số bệnh thường gặp

Cây Bình Bát với 12 bài thuốc chữa lao phổi, viêm phổi tắc nghẽn, xương khớp, tiểu đường, da liễu (mề đay, mần ngứa…) tại nhà