Cây dâu giun (rau muối dại, cỏ hôi) và 2 bài thuốc chữa giun sán cho người lớn, trẻ em hiệu quả

Cây dầu giun còn được gọi với nhiều tên khác như rau muối dại, cỏ hôi, thanh hao dại, thổ kinh giới. Cây được biết đến với công dụng cho hàm lượng tinh dầu cao và ứng dụng trong cuộc sống. Ngoài ra, rau muối dại còn có thể chữa giun sán cho người lớn và trẻ em.

Tên gọi khác: Rau muối dại, cây Cỏ hôi, cây Thanh hao dại, Thổ kinh giới.

Tên khoa học: Chenopodium ambrosioides L.

Họ: Rau muối (Chenopodiaceae)

Thông tin, mô tả cây dầu giun

1. Mô tả thực vật

Cây dầu giun là một loại cỏ sống hằng năm, nhưng cũng có khi ở đất tốt và cao ráo mọc 2-3 năm, cao chừng 1-1.5m hay hơn. Vỏ lá, thân và hoa có mùi hăng đặc biệt. Lá có cuống, mọc cách dài thon, một đầu nhọn, màu lục nhạt, phiến lá không phẳng, chung quanh có răng cưa thưa và không rõ rệt, dài chừng 35-75mm, rộng 13-25mm. Trên lá có lông, thường ở các gân lá, nhất là ở mặt dưới. Hoa mọc tập chung thành xim đơm ở kẽ lá. Giữa chùm hoa đực hay hoa lưỡng tính, quả là những bế quả màu lục nhạt hay nâu nhạt, hình cầu.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Cây mọc tự nhiên ở nhiều vùng nhiệt đới, cây giun dầu ưa đất phù sa bồi mọc vào các tháng 6-7 thành từng bãi rộng.

Bộ phận dùng: Ngọn cây

Thu hái, chế biến: Thường thu hái những ngọn cây mang hoa vào tháng 5-6, cắt trừ lại 1/3 ở phía dưới để cây ra ngọn tiếp, mỗi năm có thể cắt ba lần, đem phơi trong râm đến khô để cất tinh dầu.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị, quy kinh: Chưa có nghiên cứu

Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hóa học

Hoạt chất của cây dầu giun là tinh dầu giun. Tinh dầu giun cất từ cả cây hoặc từ hạt.

Ngoài ra, còn chất ximen (22-35%) cacbua khác, ít campho, đimetyl etylen, oxyt, axit butylic và glycol. Chất atcaridol là một peroxyt có nhân paraximen, rất dễ bị phá hủy khi cất tinh dầu.

Tác dụng dược lý của cây dầu giun

Cây dầu giun được sử dụng để điều chế tinh dầu, gọi là tinh dầu cây dầu giun. Tinh dầu này hiện chưa được công nhận trong điều trị y tế mà chỉ là bài thuốc dân gian được lưu truyền lâu đời. Những tác dụng của tinh dầu cây dầu giun gồm có:

• Hoạt chất atcaridol có trong dầu giun còn có tác dụng mạnh gấp hai lần tinh dầu.  Tinh dầu độc ở liều tương đối thấp, có thể gây suy yếu đối với tim, đồng thời giúp hạ huyết áp và ảnh hưởng gây rối loạn nhịp thở.
• Với liều mạnh, tinh dầu cây dầu giun sẽ khiến ống tiêu hóa bị xót, người dùng hay buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt, ù tai, hoa mắt, có triệu chứng nhiễm hàn, lạnh đầu ngón chân ngón tay.
• Tinh dầu cây dầu giun rất độc với giun: Trung bình trong 1 dung dịch nước có 1/5.000 trong mức trọng lượng tinh dầu giun cũng đủ giết chết giun đũa. Với các loài giun động vật cần dùng liều 16 – 20ml thì mới có thể tiêu diệt hết.
• Tinh dầu giun có tác dụng tiêu diệt đối với giun đũa, giun mò nhưng không có tác dụng đối với sán và giun kim. Nhìn chung tinh dầu giun và atcaridol có tác dụng đối với giun đũa nhưng đồng thời cũng là chất độc và nguy hiểm.

Cây dầu giun và 2 bài thuốc chữa giun sán

Tinh dầu cây dầu giun được dùng dưới dạng uống. Trong dân gian lưu truyền tỷ lệ sử dụng tinh dầu cây dầu giun chữa giun sán để tránh bị độc. Liều dùng như sau:

1. Liều dùng cho người trưởng thành

Sử dụng khoảng 30 – 50 giọt tinh dầu cây dầu giun chia hành 3 lần/ngày. Khi uống cần kết hợp tinh dầu với thuốc tẩy muối magie sunfat.

2. Liều dùng với trẻ em

Liều dùng tùy thuộc vào tuổi của trẻ đẻ cho uống, trung bình sẽ uống 10-20 giọt/ngày.

Tinh dầu cây dầu giun là một loại tinh dầu có độc nên nếu như muốn sử dụng nó hãy cẩn thận với trẻ nhỏ, người mang thai. Người dùng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về loại tinh dầu này để biết thêm thông tin.

Lưu ý khi sử dụng cây dầu giun chữa bệnh

Như đã đề cập, tinh dầu cây dầu giun có chứa lượng độc tố đáng kể, có không ít trường hợp ngộ độc từ nhẹ đến nguy hiểm sau khi sử dụng tinh dầu này. Bạn nên thảo luận với bác sĩ, dược sĩ nếu nằm trong nhóm sau:

• Nếu như bạn đang mang thai hoặc cho con bú;
• Nếu như bạn đang điều trị với bất kỳ loại thuốc nào khác, bao gồm cả thuốc kê đơn và không kê đơn;
• Nếu bạn có dị ứng với bất kỳ chất nào có trong cây dầu giun hoặc thuốc khác hoặc các loại thảo mộc khác;
• Nếu như bạn có bất kỳ bệnh lý, hoặc gặp phải các rối loạn hoặc tình trạng sức khỏe bất thường nào khác;
• Nếu như bạn có bất kỳ loại dị ứng nào khác, cụ thể như dị ứng với thực phẩm, thuốc nhuộm, hoặc dị ứng với chất bảo quản.

Trên đây là những thông tin liên quan đến cây dầu giun và bài thuốc chữa bệnh. Đây là cây cho hàm lượng tinh dầu cao và có thể chữa bệnh giun sán tốt nhưng trong đó có hàm lượng độc nhỏ dễ gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Cho nên người dùng cần cẩn trọng khi dùng làm thuốc.

Xem thêm: Cây tỏi đỏ (sâm đại hành) và 4 bài thuốc chữa bệnh ngoài da, đau nhức xương khớp, viêm phế quản, bầm dập hiệu quả