Cây đòn gánh (dây gân) và 9 bài thuốc chữa bỏng, mụn nhọt, đau nhức xương khớp, bầm tím, bong gân hiệu quả

Cây đòn gánh hay còn gọi dây đòn gánh, dây gân, dây đòn kẻ trộm. Cây có vị chua, tính mát tác dụng lương huyết, giải độc, hoạt lạc. Từ lâu, cây đã được dùng chữa bỏng, mụn nhọt, xương khớp.

Thông tin, mô tả cây đòn gánh
Thông tin, mô tả cây đòn gánh

Tên gọi khác: Dây đòn gánh, Dây đòn kẻ trộm, Dây con kiến, Dây râu rồng, Đơn tai mèo, Hạ quả đằng, Seng thanh (người Mường)

Tên khoa học: Gouania leptostachya DC. var. tonkinensis Pit

Họ: Táo ta (Rhamnaceae)

Thông tin, mô tả cây đòn gánh

1. Mô tả thực vật

Cây leo dài; cành non nhẵn, màu nâu sau đó xám nhạt. Lá hình bầu dục, như hình tim ở gốc, có mũi nhọn ở đầu, mép khía răng, nhẵn, gân mảnh nổi rõ ở mặt dưới; lá kèm rất dễ rụng; cuống lá hơi có khía rãnh ở mặt trên. Hoa tập trung thành chuỳ thưa ở nách lá hay đầu cành, cao 25cm. Hoa đơn tính, rộng 2-3mm; cánh hoa 1mm, màu trắng; nhị 5; bầu 3 ô. Quả khô có 3 cánh mềm, rộng 10-12mm, nâu bóng. Hoa tháng 7-9, quả tháng 9-12.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Cây mọc ở ven rừng, ven khe suối, đồi trọc, bãi hoang ở nhiều nơi thuộc các tỉnh Lạng Sơn, Hà Bắc, Bắc Thái, Hoà Bình, Yên Bái vào tới tận Đồng nai, Bà Rịa.

Bộ phận dùng: Lá, dây – Folium et Caulis Gouaniae Leptostachyae.

Thu hái: Lá dây thu hái quanh năm

Chế biến: Dùng tươi hay phơi khô dùng dần.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị: Dây lá vị chua, se, tính mát;

Quy kinh: Chưa có nghiên cứu

Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hoá học

Lá đắng do có alcaloid, vỏ và lá đều chứa saponin.

Tác dụng dược lý của cây đòn gánh

  • Cây đòn gánh có tác dụng lương huyết giải độc, thư cân hoạt lạc.
  • Nhân dân thường dùng cây này giã nhỏ thêm ít rượu xoa bóp vào những nơi sưng tấy đau nhức do bị đòn, ngã bị thương sưng tấy (tên đòn kẻ trộm hay dây đòn gánh là vì kẻ trộm bị đánh hay khi bị đánh bằng đòn gánh mà bị sưng đau thì dùng cây này chữa). Thường dùng ngoài không kể liều lượng. Có khi vừa xoa bóp bên ngoài, vừa ngâm rượu uống.
  • Còn dùng chữa bỏng, kinh nguyệt không đều.
Cây đòn gánh có vị chua, tình hàn dùng để chữa bệnh
Cây đòn gánh có vị chua, tình hàn dùng để chữa bệnh

Bài thuốc trị sốt, cảm từ cây đòn gánh

1. Bài thuốc từ dây gân trị sốt cao do cảm cúm và viêm họng

Chuẩn bị: Lá dây gân tươi 16g.

Thực hiện: Giã nát rồi đắp vào lòng bàn tay và trán để hạ thân nhiệt.

2. Bài thuốc chữa chứng cảm gió từ đơn tai mèo

Chuẩn bị: Dây gân 8 – 16g.

Thực hiện: Sắc với 2 bát nước còn lại nửa bát, đem uống sau khi ăn trưa. Thực hiện bài thuốc trong vòng 2 ngày và dùng ăn với cháo ngải cứu/ tía tô để giải cảm.

3. Bài thuốc chữa bệnh sốt rét từ dây đòn kẻ trộm

Chuẩn bị: Dạ giao đằng 10g, thảo quả 10g, cây chó đẻ 8g, thường sơn 12g, lá mãng cầu tươi 10g, ô mai 4g, binh lang (hạt cau) 4g và dây cóc 4g.

Thực hiện: Đem sắc lấy nước và dùng uống trước khi lên cơn khoảng 2 giờ.

Bài thuốc trị đau nhức, chấn thương, xương khớp từ dây gân

1. Bài thuốc từ dây con kiến chữa chấn thương gây tụ máu, sưng tấy và đau nhức

Chuẩn bị: Lá và thân dây gân.

Thực hiện: Đem rửa sạch, để ráo rồi giã nhỏ, chế thêm rượu ở nồng độ cao vào rồi đắp lên vết thương. Tuy nhiên không áp dụng mẹo chữa này đối với chấn thương có hở da và chảy máu.

2. Bài thuốc trị va đập và ngã khiến người đau ê ẩm

Chuẩn bị: Lá và thân dây gân 16g.

Thực hiện: Sắc với 400ml nước, sau đó chắt lấy nước hòa vào 1 ít rượu và chia thành 3 lần uống. Áp dụng bài thuốc liên tục trong vòng 3 ngày.

3. Rượu cây đòn gánh trị đau nhức xương khớp

Chuẩn bị: Dây gân tươi (bỏ lá).

Thực hiện: Đem cắt ngắn, phơi khô rồi sao vàng hạ thổ. Cứ 1kg dược liệu thì dùng 3 lít rượu, đem ngâm trong vòng 30 ngày là dùng được. Có thể dùng uống hoặc xoa bóp ngoài da để giảm đau nhức xương khớp.

4. Bài thuốc chữa ứ huyết và sưng tấy do va đập và té ngã từ hạ quả đằng

Chuẩn bị: Lá dây đòn gánh, lá xuyên tiêu và lá bạc thau tươi mỗi vị 30g.

Thực hiện: Giã nát rồi cho vào chảo đảo với 1 ít rượu cho nóng, sau đó đắp lên chỗ sưng đau. Thực hiện ngày 1 lần cho đến khi khỏi.

5. Bài thuốc chữa đau nhức xương khớp và bong gân

Chuẩn bị: Lá dây gân 10g, lá bạc thau 8g và lá náng 10g.

Thực hiện: Đem giã nát rồi đắp lên chỗ đau nhức và cố định lại bằng băng.

Cây đòn gánh có thể dùng chữa mụn nhọt, xương khớp, bỏng
Cây đòn gánh có thể dùng chữa mụn nhọt, xương khớp, bỏng

Cây đòn gánh trị bỏng nước sôi nhẹ

Chuẩn bị: Lá và thân của dây gân.

Thực hiện: Giã nát và thêm ít nước sôi để nguội vào ngâm trong một lúc. Sau đó chiết lấy dịch thoa lên vết bỏng liên tục để làm dịu da và giảm đau.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng dây gân chữa bệnh

  • Không dùng cho phụ nữ mang thai.
  • Dây gân có thể tương tác với một số loại thuốc Tây y, vì vậy cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng phối hợp.

Trên đây là những thông tin về dược liệu cây đòn gánh và các bài thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, những bài thuốc trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Do đó, bạn đọc vui lòng tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng vị thuốc này.

Vote post
Vote post

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Cây tỳ giải

Cây tỳ giải và 16 bài thuốc chữa đau nhức xương khớp, mụn nhọt, sỏi,… hiệu quả

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây đòn gánh1. Mô tả thực vật2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến3. Tính vị, quy...

Cây hương diệp

Cây hương diệp (lá thơm) và 3 bài thuốc trị đau nhức đầu, rửa vết thương, lợi tiểu hiệu quả

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây đòn gánh1. Mô tả thực vật2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến3. Tính vị, quy...

Cây kim sương

Cây kim sương và 7 bài thuốc chữa xương khớp, rắn cắn, cảm sốt… hiệu quả

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây đòn gánh1. Mô tả thực vật2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến3. Tính vị, quy...

Kiến kỳ nam

Kiến kỳ nam và 3 bài thuốc chữa viêm gan, xương khớp, đau bụng hiệu quả

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây đòn gánh1. Mô tả thực vật2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến3. Tính vị, quy...

Cây hàm ếch

Cây hàm ếch và 5 bài thuốc chữa mụn nhọt, sưng tấy, sỏi, bạch đới, xương khớp hiệu quả

Nội dung chínhThông tin, mô tả cây đòn gánh1. Mô tả thực vật2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến3. Tính vị, quy...

Ẩn

Cần tây mật ong Motree với 9 công dụng giúp giảm cân, ổn định huyết áp, chống lão hóa, giúp gan hoạt động tốt…

Đánh giá dạ dày tá tràng Metaherb có tốt không? Có tác dụng phụ không? Phản hồi khách hàng như thế nào? Giá bao nhiêu?

Đánh giá hiệu quả Cumargold chữa dạ dày có tốt không? Có gây tác dụng phụ không? Có chữa được ung thư thật không? Giá bao nhiêu? Mua ở đâu?

Đánh giá sản phầm Bio Trĩ dùng có tốt không? Có tác dụng phụ không? Có an toàn không? Giá bao nhiêu? Mua chính hãng ở đâu?

Đánh giá Gout Hoàng Thống Phong có tốt không? Có tác dụng phụ không? Giá bao nhiêu? Mua sản phẩm chính hãng ở đâu?

Đánh giá viên Gut Metaherb có tốt không? Tác dụng phụ là gì? Giá bao nhiêu? Mua ở đâu? Quá liều nên xử lý như thế nào?

Đán giá dạ dày nhất nhất có tốt không? Tác dụng phụ như thế nào? Giá bao nhiêu? Mua ở đâu? Có diệt được khuẩn HP không?

Thuốc Phosphalugel (thuốc dạ dày chữ P) chữa bệnh dạ dày có tốt không? Tác dụng phụ như thế nào? Những lưu ý thận trọng khi sử dụng

Đánh giá hiệu quả, công dụng tiểu đường Diabetna có thực sự tốt không? Có tác dụng phụ không? Có nên dùng Diabetna không?

Đánh giá công dụng, hiệu quả tiểu đường Glu Metaherb dùng có tốt không? Giá bao nhiêu? Phản hồi sau sử dụng như thế nào?

Cây cỏ mực (cây nhọ nồi) với 32 bài thuốc chữa bệnh tiêu hóa (chảy máu dạ dày, gan nhiễm mỡ), bệnh phụ khoa (rong kinh, ngứa âm đạo), giúp bổ huyết, trị thận suy

Lá trầu không với 41 bài thuốc chữa các bệnh da liễu, xương khớp, bệnh đường tiêu hóa, bệnh phụ khoa, bệnh viêm phế quản, ho, cảm, sốt, đau đầu…

17 Bài thuốc từ cây lược vàng chữa bệnh tiêu hóa (Viêm loét dạ dày, viêm gan, xơ gan…), bệnh da liễu (mề đay, mẩn ngứa), viêm họng kéo dài và những điều cấm kỵ

28 Bài thuốc quý từ Nghệ Đen chữa bệnh tiêu hoá, phụ khoa, da liễu… và 4 lưu ý trong sử dụng bài thuốc

Cây vòi voi với 6 bài thuốc chữa bệnh da liễu (viêm da cơ địa, á sừng), chữa đau thấp khớp, viêm amidan, viêm xoang, viêm mủ màng phổi

27 bài thuốc từ Bồ công anh chữa bệnh tiêu hóa (dạ dày, táo bón…), bệnh da liễu (mụn nhọt, lở loét…), viêm đường tiết niệu

7 bài thuốc từ lá vú sữa chữa các bệnh tiêu hóa (đau dạ dày, tiêu chảy), ho, viêm đau họng, tiểu đường, xương khớp

14 Bài thuốc từ cây ngải cứu trị bệnh xương khớp (đau khớp, đau thần kinh tọa), phụ khoa (đau bụng kinh, viêm âm đạo), da liễu (mẩn ngứa, nổi mề đay)… và 5 trường hợp cần lưu ý khi sử dụng

Dây bình bát và 10 bài thuốc chữa bệnh tiểu đường, tiểu khó, tiểu buốt, lở loét, mụn nhọt, giải độc, trị rôm sảy ở trẻ em

Cây thuốc dòi với 14 bài thuốc trị lao phổi, ho, viêm phế quản, diệt khuẩn HP, giúp cô lập tế bào ung thư và một số bệnh thường gặp