Cây nghể (thủy liễu) và 5 bài thuốc chữa tiêu chảy, chốc ghẻ, lở ngứa, rắn cắn hiệu quả

Cây nghể hay còn gọi thủy liễu, lạt liễu, rau` nghể là cây mọc hoang. Cây có vị hơi cay, tính bình, không có độc tác dụng chữa bệnh. Từ lâu, cây được dùng chữa tiêu chảy, chốc ghẻ, lở ngứa, rắn cắn.

Tên thường gọi: Thủy liễu, Lạt liễu, Rau nghể.

Tên khoa học: Polygonum hydropiper

Họ: Rau răm (Polygonaceae)

Thông tin, mô tả cây nghể

1. Mô tả thực vật

Nghể là một loại cỏ mọc hoang, sống hằng năm, có thể cao tới 70-80cm, có nhiều cành, lá hình mác, có cuống ngắn, dài 4-6cm, rộng 10-13mm, những lá trên nhỏ và hẹp hơn, bẹ chìa mỏng và phát triển. Hoa đỏ mọc thành bông ở đầu cành hay kẽ lá, bao hoa 4, nhị 6.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Cây mọc hoang khắp nơi trong nước ta, đặc biệt ở những nơi ẩm thấp, khi cây ra hoa hái toàn cây về phơi chỗ mát. Các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ là nơi có lượng cây ngổ răm lớn nhất.

Bộ phận dùng: Tất cả các bộ phận của cây đều dùng làm thuốc

Thu hái: Thường lấy lá, ngọn non lúc cây đang ra hoa là tốt nhất.

Chế biến: Dân gian thường dùng cây tươi, nếu dùng cây khô thì đem phơi gió hoặc phơi trong bóng râm để tránh mất mùi và giảm dược tính.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị: Cây nghể có vị hơi cay, tính bình, không có độc. Tác dụng sát trùng, tiểu viêm

Quy kinh: Chưa có nghiên cứu

Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hóa học

Trong cây nghể có chứa các chất oxymetylanthraquinon và 2-2,5% dẫn xuất flavon: ramnazin, isoramnetin và rutin, axit polygonic, hyperin, chất pecsicarin, chất pecsicarin-7-metyleste.

Chất hyperin tan trong nước, độ chảy 236- 238°.

Chất pecsicarin tan trong cồn, độ chảy 280°.

Tác dụng dược lý của cây nghể

Theo nghiên cứu của Liên xô cũ (Gindech p. I. và F. V. Ivanôv, 1951) thì trong cây nghể có chất polygopiperin có tác dụng giúp sự co bóp tử cung, vitamin K và dẫn xuất flavon rutin có tác dụng giảm sự thấm và tăng sức chịu đựng của mao mạch.

Các bài thuốc chữa bệnh từ cây nghể

1. Thủy liễu ẩm từ cây nghể

Nghể răm tươi toàn cây 60g (cắt ngắn), hương nhu tươi 60g (cắt ngắn), cho vào nồi đất, đổ ngập nước trên mặt thuốc 2-3 cm; sắc lấy 3 bát, chia 3 lần uống khi còn ấm. Có tác dụng chữa ỉa chảy do cảm nắng mùa hè, với biểu hiện ỉa chảy, nôn khan, toàn thân vã mồ hôi lạnh, chân tay vật vã.

2. Cây nghề chữa ỉa chảy ra toàn nước

Nghể răm 30g, sắc lấy nước, chia 3 lần uống khi còn ấm.

3. Thủy liễu giúp trục đỉa chui vào bụng

Nghể răm 80g, sắc đặc uống, hoặc uống nhiều mật ong (Nam dược thần hiệu).

4. Chữa chốc ghẻ, lở ngứa ngoài da từ lạt liễu

Nghể răm nấu nước tắm rửa, bã xát chỗ ghẻ ngứa.

5. Cây rau nghể chữa rắn cắn

Nghể 25 ngọn, lá phèn đen 25 lá, thuốc lào 1 điếu (viên tròn bằng hạt ngô), hồng hoàng 1 cục bằng hạt đậu xanh; cả 4 vị giã nhỏ, thêm 1 bát nước đun sôi để nguội, lọc lấy nước, cho vài hạt muối vào rồi uống, chia làm 3 lần trong ngày; bã đắp vào nơi rắn cắn; thời gian điều trị chừng 3 ngày (Kinh nghiệm dân gian).

Trên đây là những thông tin và bài thuốc chữa bệnh từ cây nghể. Có thể nói, cây mang đến nhiều công dụng chữa bệnh nhưng đó chỉ mang tính chất tham khảo. Tốt nhất, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Xem thêm: Cây rau muống (bìm bìm nước) và 11 bài thuốc chữa lở ngứa, sởi, thủy đậu, giời leo, ngộ độc, dạ dày, kiết lỵ, tiểu đường hiệu quả