Cây cà dái dê tím (cà dái dê) và 15 bài thuốc chữa xương khớp, mụn nhọt, đau họng, đau răng, tiểu tiện ra máu,.. hiệu quả

Cây cà dái dê tím hay còn gọi cà dái dê, cà tím là cây thuộc họ cà, cho quả ăn được. Cây có vị ngọt, tính bình tác dụng thanh nhiệt, tiêu đờm, giải độc. Từ lâu, cây được dùng chữa xương khớp, mụn nhọt, đau họng, đau răng, tiểu tiện ra máu.

Tên gọi khác: Cà tím, cà dái dê

Tên khoa học:  Solanum melongena L. var. esculentum Ness.

Tên tiếng Anh: Egg plant, Aubergine.

Họ: Cà (Solanum melongena)

Thông tin, mô tả cây cà dái dê tím

1. Đặc điểm thực vật

Cà dái dê không chỉ là cây rau ăn mà còn được biết đến là một cây thuốc quý. Cây cao 0,75 đến 2,5m, thân có gai, đôi khi không gai. Lá có gai và nhiều lông, phiến lá hình bầu dục hay thuôn dài, đầu nhọn, phía gốc cây tròn hay lệch, dài 8-15cm, rộng 4-8cm, cuống lá dài 2-4cm. Hoa màu tím xanh, mọc thành xim có cuống, gồm 1-3 hoa. Quả có hình dáng, kích thước và màu sắc rất thay đổi. Hạt nhỏ trắng hình đĩa.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái và chế biến

Phân bố: Cây được trồng khắp nơi để lấy quả làm thức ăn.

Bộ phận dùng: Người ta còn dùng quả, rễ cây làm thuốc.

Thu hái: Quanh năm.

Chế biến: Rễ đào về rửa sạch, thái mỏng phơi hay sấy khổ cũng được dùng.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị: Vị ngọt, tính bình

Quy kinh: Chưa có nghiên cứu

Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hóa học

Trong quả cà tươi có tới 90% nước, rất ít protit (0-1,4%), chất béo còn ít hơn (0,05-0,10%). Người ta đã tìm thấy trong cà axit cafeic, cholin, và trigonellin.

Màu tím của cà do các sắc tố anthoxynozìt chủ yếu là chất violanin thủy phân thành 2 phân tử glucoza, rhamnoza và ete p.cumaric của delphinidol.

Tác dụng dược lý của cây cà dái dê

Tăng tiết dịch tiêu hoá: Cà dái dê làm tăng tiết mật và dịch tụy, giúp tiêu hoá thức ăn. Cholesterol trong mật nhũ hoá chất béo để có thể hấp thụ qua thành ruột. Trypsin trong dịch tụy thủy phân protein thành albumin và aminoacid. Mật còn làm tăng nhu động ruột. Cà này trị ăn không tiêu, đầy bụng.

Cây cà dái dê tím trị đau nhức, xương khớp, bầm tím, ngã cây

1. Cây cà dái dê tím trị đau lưng, chân co rút, thắt lưng và chân có phong huyết tích lạnh, co rút xương cốt đau nhức

Cà 5-10 cân, xắt lát, rửa sạch, nấu nước cốt thật đậm đặc, lọc bỏ bã, rồi sắc cô lại còn 1 thăng, nấu với bột gạo sống cho tới khi đặc là được, thêm vào một ít Xạ hương, Chu sa, làm thành viên to bằng hạt Ngô đồng lớn, mỗi lần uống 30 viên với Rượu nếp, gần tối thì uống, một tháng là đỡ (Đồ Kinh Bản Thảo).

2. Cà dái dê trị bị chấn thương đập đánh làm ứ bầm xanh tím

Dùng Cà trái lớn quả già xắt lát dầy bằng ngón tay sấy trên ngói sạch, rồi tán bột, mỗi lần uống 6g với rượu nóng, một đêm thì đỡ, không có sẹo vết chi cả (Thắng Kim Phương).

3. Trị trên cao ngã xuống, chấn thương, bị đánh đập, muốn tán huyết, giảm đau từ cây cà dái dê tím

Vào ngày trùng dương chọn 100 trái cà loại già, bỏ cuống đế, cắt ra làm 4, giã nhuyễn với 360g Tiêu thạch. Cứ một lớp cà rồi một lớp Tiêu thạch, sắp như thế nào cho tới khi hết, lấy giấy bịt kín nhiều lớp, để nơi sạch sẽ, trên dưới lấy gạch sạch kê lên và đậy xuống, đừng để cho phạm hơi đất, tới tháng giêng năm sau thì lấy ra phơi nắng, khi ấy cà đã nát bấy rồi, bỏ bã, lọc lấy nước cho vào hũ mới, lấy bông mỏng đậy trên miệng hũ rồi phơi tiếp cho tới khi cô lại thành cao là được. Mỗi lần uống nửa muỗng canh với rượu lúc bụng đói. Khi ứ huyết tan thì đau cũng giảm, khi cao khô cứng quá lấy nước cơm quậy đều để uống (Đồ Kinh Bản Thảo).

Cà dái dê tím trị mụn nhọt

1. Bài thuốc trị nhọt độc phát bối từ cây cà dái dê tím

Vào ngày trùng dương chọn 100 trái cà loại già, bỏ cuống đế, cắt ra làm 4, giã nhuyễn với 360g Tiêu thạch. Cứ một lớp cà rồi một lớp Tiêu thạch, sắp như thế nào cho tới khi hết, lấy giấy bịt kín nhiều lớp, để nơi sạch sẽ, trên dưới lấy gạch sạch kê lên và đậy xuống, đừng để cho phạm hơi đất, tới tháng giêng năm sau thì lấy ra phơi nắng, khi ấy cà đã nát bấy rồi, bỏ bã, lọc lấy nước cho vào hũ mới, lấy bông mỏng đậy trên miệng hũ rồi phơi tiếp cho tới khi cô lại thành cao là được. Mỗi lần uống nửa muỗng canh với rượu lúc bụng đói rồi lấy cao xức vào nơi chung quanh miệng nhọt thì có cảm giác lạnh như nước, chỗ lở khô miệng thì đỡ, nếu đâm cồi rễ sâu vào thì cũng có thể tiêu được (Đồ Kinh Bản Thảo).

2. Bài thuốc trị lở sưng do nhiệt độc

Cà sống 1 quả cắt làm 2 bỏ ruột, còn 2 cái vỏ úp trên chỗ lở sưng thì tiêu, nếu đã ra mủ thì dùng tiếp cho lành (Thánh Tế Tổng Lục).

Bài thuốc trị răng đau nhức từ cà dái dê tím

1. Bài thuốc trị lợi răng sưng đau từ cây cà dái dê tím

Dùng xác quả Cà đã để cách một năm đốt cháy, đem bột xát vào luôn thì khỏi (Hải Thượng Phương).

2. Trị sâu răng đau nhức từ cây cà dái dê tím

Cà già đốt thành than xức vào (Trích Huyền Phương).

Bài thuốc trị phong đờm, đau họng từ cà dái dê tím

1. Bài thuốc trị phong đờm nhiệt từ cây cà dái dê tím

Cà già quả lớn, nhiều ít cũng được, bỏ vào trong hũ chôn dưới đất 1 năm cho rã ra thành nước, lấy lên, bỏ bột Khổ sâm vào, làm thành viên to bằng hạt Ngô đồng lớn, uống sau khi ăn hoặc lúc ngủ, mỗi lần 30 viên với rượu, rất có hiệu quả (Đồ Kinh Bản Thảo).

2. Cây cà dái dê tím trị họng sưng nghẹt đau đớn

Cà già hoặc Cà làm tương nhai nát rồi nuốt nước từ từ (Đức Sinh Phương).

Các bài thuốc khác từ cây cà dái dê tím

1. Cà dái dê trị phụ nữ vàng da chóng mặt

Dùng cà dê chín vàng, lấy dao tre cắt ra phơi âm can cho khô rồi tán bột, mỗi lần uống 6g với rượu nóng (Trích Huyền Phương).

2. Trị đại tiện ra máu, máu ra nước xối xa,û rồi phân ra sau

Quả cà dê còn nguyên đế, đốt tồn tính rồi tán bột, uống 6g với rượu nóng lúc đói (Linh Uyển Phương).

3. Trị tiêu ra máu lâu ngày từ cây cà dái dê tím

Cà lớn 3 quả, mỗi lần dùng 1 quả, lấy giấy ướt bọc lại nướng chín xong bỏ vào bình ngâm với 1 thăng rưỡi giấm, rồi lấy giấy sáp (hoặc nylon) bọc kín 3 ngày, sau đó bỏ cà đi chỉ lấy nước mà uống nóng (Phổ Tế Phương).

4. Trị đau gò trong bụng như rùa bò

Cà non muối chua đã lâu ngày, đốt tồn tính, bỏ vào một ít Xạ hương, Khinh phấn, trộn ít mỡ dán vào (Thọ Thành Phương).

5. Trị phụ nữ nứt vú từ cây cà dái dê tím

Dùng loại cà vào mùa thu nứt ra đem phơi trong râm cho khô, đốt tồn tính, tán bột, hòa với nước bôi (Bổ Di Phương).

Trên đây là những thông tin và bài thuốc chữa bệnh về cây cà dái dê tím. Có thể nói, loài cây cho quả ăn được này cũng có tác dụng chữa nhiều bệnh khác nhau. Tuy nhiên, những bài thuốc này chỉ mang tính chất tham khảo, chưa có cơ sở khoa học. Cho nên, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

Xem thêm: Cây mần tưới và 11 bài thuốc chữa mụn nhọt, giảm gàu,đầy bụng, tiêu hóa kém, mất ngủ, cảm nắng, rong kinh, đau bụng kinh… hiệu quả