Cây đu đủ và 11 bài thuốc chữa mất ngủ, giun kim, dạ dày, xương khớp (đau lưng mỏi gối, gai cột sống), ho, viêm phổi, đau đầu… hiệu quả

Cây đu đủ là một loại trái cây rất nhiều dinh dưỡng và được ưa chuộng. Tuy nhiên, ít ai biết đến lá đu đủ cũng mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe con người. Từ lâu, đu đủ đã được dùng chữa mất ngủ, giun kim, dạ dày, xương khớp (đau lưng mỏi gối, gai cột sống), ho, viêm phổi, đau đầu.

Tên thường gọi: Đu đủ

Tên khoa học: Carica papaya thuộc 

Họ: Đu đủ.

Thông tin, mô tả cây đu đủ

1. Đặc điểm thực vật

Đây là cây thân thảo to, không hoặc ít khi có nhánh, cao từ 3–10 m. Lá to hình chân vịt, cuống dài, đường kính 50–70 cm, có khoảng 7 khía. Hoa trắng hay xanh, đài nhỏ, vành to năm cánh. Quả đu đủ to tròn, dài, khi chín mềm, hạt màu nâu hoặc đen tùy từng loại giống, có nhiều hạt.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Cây đu đủ có nguồn gốc từ Nam Mỹ, với đặc tính ưa khí hậu ấm, nóng nên loài cây này thường được trồng nhiều ở các quốc gia có khí hậu nhiệt đới. Ở nước ta, cây đu đủ được phân bố khá rộng rãi, không khó để tìm một cây đu đủ sau vườn nhà của mỗi gia đình, đặc biệt là tại các vùng quê.

Bộ phận dùng: Toàn thân

Thu hái: Bên trong lá đu đủ có chứa nhựa lá dễ làm lỡ tay nên khi tiến hành thu hoạch, bạn nên đeo bao tay vào. Chọn những lá đủ đủ tươi, tránh hái nhầm lá héo đã chuẩn bị rụng bởi vì chúng đã mất gần hết chất mủ bên trong và không còn tính năng chữa bệnh nữa.

Chế biến: Sau khi thu hái xong lá đu đủ, đem về rửa sạch, đợi ráo nước thì đem ra cắt ngang theo chiều của sống lá, sau đó đem ra nắng phơi khô hoặc có thể dùng máy sấy để sấy khô.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị: Tính hàn, vị ngọt mùi hơi hắc.

Quy kinh: Tỳ vị, can

Bảo quản: Lá đu đủ sau khi phơi khô phải bảo quản cẩn thận, tránh tình trạng bị hỏng, mốc, nát lá. Bạn nên cho lá vào túi ni lông buộc kín, cất nơi khô ráo, thoáng mát rồi đem dùng dần.

4. Thành phần trong quả đu đủ

Đu đủ chín chứa khoảng 90% nước, 13% đường, không có tinh bột, có nhiều carotenoit acid hữu cơ, vitamin: A, B, C, 0,9% chất béo, xenluloz (0,5%), canxi, photpho, magiê, sắt, thiamin, riboflavin.

Một kết quả nghiên cứu khác cho thấy, trong 100g đu đủ có 74 – 80mg vitamin C (vitamin chủ yếu trong đu đủ), caroten (tiền vitamine A) 500 – 1.250UI. Ngoài ra, còn có các vitamin B1, B2, các acid gây men, các khoáng chất như: kali (179mg), canxi, magiê, sắt và kẽm.

Còn đu đủ xanh, ngoài các chất có trên còn có chứa 4% chất nhựa latex màu trắng đục là hỗn hợp của nhiều proteaza (loại men tiêu hóa chất đạm), trong đó chất chủ yếu là papain. Một cây đu đủ trong một năm cho khoảng 100g nhựa (lấy quả khi còn non trên cây). Ngoài ra còn có chymopapain và papaya protenaza.

Lá đu đủ chứa ancaloit carpain, có tác dụng giống glucozit của dương địa hoàng – Digitalis, họ Hoa mõm chó (Scrophulariaceae), làm chậm nhịp tim, diệt amíp. Hạt đu đủ có glucozit caricin và myrosin.

Men papain có tác dụng như men papein của dạ dày, giống men trypsin của tuyến tuỵ trong tiêu hóa các chất thịt. Đặc biệt nó còn có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Staphjllococ và vi trùng thương hàn rất nhạy cảm đối với tác dụng của papain.

Papain còn có tác dụng làm đông sữa và tác dụng làm giảm độc đối với toxin và toxanpunin.

Các bài thuốc chữa bệnh từ cây đu đủ

1. Bài thuốc trị chứng ít ngủ, hay hồi hộp từ đu đủ

Đu đủ chín 100g, chuối 100g, củ cà rốt 100g. Xay trong nước dừa non nạo. Thêm mật ong cho đủ ngọt, uống cách ngày.

2. Đu đủ trị giun kim

Ăn đu đủ chín vào buổi sáng lúc đói liên tục 3 – 5 hôm.

3. Cây đu đủ trị viêm dạ dày mãn tính

Đu đủ 30g, táo tây 30g, mía 30g sắc uống.

4. Chữa ho do phế hư từ đu đủ

Đu đủ xanh 100g, đường phèn 20g hầm ăn, ngày ăn 2 lần vào trưa và tối, ăn trong 3 – 5 ngày.

5. Tỳ vị hư nhược (ăn không tiêu, táo bón)

Đu đủ 30g, khoai mài (hoài sơn) 15g, sơn tra 6g, nấu cháo.

6. Đu đủ trị đau lưng mỏi gối

Đu đủ 30g, ngưu tất 15g, kỷ tử 10g, cam thảo 3g sắc uống.

7. Chữa bệnh ho, viêm cuống phổi, khàn tiếng hoặc mất tiếng ở trẻ em

Hái 5 – 10 hoa đực, đem sao vàng, cho đường phèn hấp hoặc chưng khi nồi cơm cạn nước, cho trẻ uống trong ngày.

8. Nhuận da, dưỡng nhan sắc, chống lão hóa từ cây đu đủ

Đu đủ chín 1 quả 0,5kg, sữa tươi 4 ly, hạt sen 20g (bỏ tim) ngâm mềm cho nở, nếu loại tươi phải bóc vỏ, táo tàu đỏ 2 quả bỏ hột, đường phèn vừa đủ. Cho tất cả vào bát to chưng cách thủy độ 2 giờ cho đến khi hạt sen mềm là được. Ăn nóng.

9. Dùng làm mỹ phẩm (dùng ngoài)

Đu đủ xanh nghiền nát với nước dùng bôi mặt hoặc tay để chữa các vết tàn hương ở mặt, tay, còn dùng chữa chai chân và bệnh eczema…

10. Bài thuốc chữa đau đầu từ cây đu đủ

Lấy lá đu đủ tươi giã nát, gói vào miếng gạc, đắp thái dương.

11. Đu đủ chữa gai cột sống

Hạt đu đủ đem xát cho sạch phần nhớt bao quanh, giã nát trong túi vải rồi đắp lên vùng đau. Mỗi lần chỉ đắp tối đa 30 phút và theo dõi để tránh bị bỏng. Ngày làm một lần, liên tục trong 20 – 30 ngày.

Trên đây là những thông tin và bài thuốc chữa bệnh từ cây đu đủ. Có thể thấy, loài cây ăn trái này mang đến khá nhiều công dụng, trong đó có bài thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, người dùng cần nhớ rằng, những bài thuốc này chỉ mang tính chất tham khảo, tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ.

Xem thêm: Dây thuốc cá và bài thuốc giúp tẩy giun hiệu quả