Cây thuốc giấu (ngải rít) và 4 bài thuốc chữa mụn nhọt, chảy máu, rắn cắn, vết thương có mủ hiệu quả

Cây thuốc giấu còn được gọi với cái tên khác như hồng trước san hô, dương san hô hay ngải rít là cây bản địa vùng Bắc và Trung Mỹ. Cây có tác dụng cầm máu, thanh nhiệt, giải độc. Từ lâu, ngải rít đã được dùng để chữa mụn nhọt, rắn cắn.

• Tên gọi khác: Hồng tước san hô, dương san hô
• Tên khoa học: Euphorbia tithymaloides
• Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae)

Thông tin, mô tả cây thuốc giấu

1. Đặc điểm cây thuốc giấu

Cây thuốc dấu mọc thẳng đứng, có thể cao đến 1m, toàn thân chứa mủ trắng như sữa. Các cành ít khi mọc thẳng mà vặn vẹo, đôi khi còn quấn lấy nhau. Hoa có màu đỏ, mọc ở ngọn và thường nở vào tháng 4 – 5 hoặc 8 – 9. Lá hình trứng, mọc so le thành 2 dãy đều nhau.

Thuốc dấu có nhiều phân loại khác nhau tùy vào đặc điểm trên thân như lá có lông hay không, hẹp hay rộng…

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Đây là một loại cây bản địa ở vùng Bắc Mỹ và Trung Mỹ vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, nó được trồng khá phổ biến để vừa làm cảnh, vừa làm thuốc. Cây thuốc dấu sinh trưởng tốt ở những vùng đất cát, thoát nước tốt và chứa nhiều chất dinh dưỡng. Đặc biệt, những vùng đất có chứa nhiều nguyên tố như đồng, bo, mangan, kẽm, molybden rất thích hợp để trồng thuốc dấu.

Bộ phận dùng: Toàn thân

Thu hái, chế biến: Thuốc dấu thường được sử dụng ở dạng tươi đắp ngoài hoặc dạng khô để sắc nước uống.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

• Tính vị: Thuốc dấu có tính hàn, vị chua hơi chát, có độc. Có tác dụng tán ứ tiêu thũng, thanh nhiệt giải độc, chỉ huyết sinh cơ. Bộ phận rễ của loại cây này có thể làm cho người dùng bị nôn.
• Quy kinh: Chưa có nghiên cứu
• Bảo quản: Nếu thuốc dấu ở dạng khô, bảo quản thuốc nơi khô ráo, tránh ẩm ướt.

Tác dụng dược lý của cây thuốc giấu

Dược liệu này được sử dụng để chữa trị các bệnh lý như sau:

• Trị viêm kết mạc mắt
• Chữa chấn thương do ngã, ngoại thương chảy máu
• Mụn nhọt, đinh độc, lở ngứa
• Viêm da có mủ
• Vết cắn của côn trùng, rắn…
• Chữa sổ mũi, chứng bứt rứt

Các bài thuốc chữa bệnh từ cây thuốc giấu

1. Hồng tước san hô chữa vết thương có mủ

Lá hồng tước san hô tươi giã nát đắp vào vết thương để hút mủ ra

2. Dương san hô trị mụn nhọt

Lá hồng tước san hô tươi giã nát đắp vào chỗ có mụn nhọt để tiêu sưng, rút mủ ra

3. Chữa vết thương chảy máu từ cây ngải rít

Dùng lá tươi rịt ở ngoài vết thương hoặc dùng nhựa cây xoa vào vết thương

4. Cây thuốc giấu trị rắn cắn

Giã cây tươi với một ít muối và đắp vào vết thương.

Lưu ý khi sử dụng thuốc giấu chữa bệnh

Để sử dụng thảo dược chữa bệnh cho đúng và hiệu quả, người bệnh cần phải phân biệt được cây “thuốc dấu” và cây “thuốc giấu”. Bởi nếu thoạt nghe qua, chúng ta sẽ nhầm tưởng  2 vị thuốc này là một. Tuy nhiên, chúng hoàn toàn khác nhau về hình thái, cho đến tác dụng và công dụng.

Cây thuốc dấu được phân thành nhiều loại như thuốc dấu cà doong, thuốc dấu Kunth… là loại cây bản địa của Trung Mỹ và Bắc Mỹ. Ở Việt Nam, chúng vừa được trồng để làm cảnh, vừa làm thuốc và có thể trồng ở bất kỳ đâu.

Tuy nhiên, thuốc giấu lại có những đặc điểm khác. Đây là một tên gọi của người dân bản địa đặt ra để biểu thị cho sự quý hiếm của loại dược liệu này. Vì “giấu” chính là giấu giếm, cất kỹ đi để họ sử dụng dần. Loại thảo dược được người dân gọi bằng thuốc giấu chính là sâm Ngọc Linh – một loại sâm mọc phổ biến ở Kon Tum, nơi có độ cao trên 2000m.

Thuốc giấu có vị ngọt đắng, là cây thuốc của người dân Xê – Đăng, được sử dụng để kích thích thần kinh, tăng trí nhớ, tăng sinh lực, chống mỏi mệt… Để sử dụng, có thể lấy sâm ngọc linh sắc nước uống hoặc dùng dưới dạng bột.

Trên đây là những thông tin về cây thuốc giấu và các bài thuốc trị bệnh của nó. Khi dùng cây dương san hô chữa bệnh, người bệnh cần dùng đúng liều lượng, liệu trình để đạt kết quả tốt nhất.

Xem thêm: Cây thanh đại (bột chàm, điện hoa) và 12 bài thuốc chữa mụn nhọt, bệnh ngoài da, viêm gan, viêm phế quản, ho… hiệu quả