Mang tiêu và 14 bài thuốc chữa táo bón, đau họng, nhiễm khuẩn ngoài da, đau đầu, lở mồm… hiệu quả

Mang tiêu là muối natri sulphate,dùng khoáng vật chứa có chứa natri sulphate luyện lần đầu tiên gọi là tiêu thô, kết tinh ở trên mặt có dạng mũi nhỏ nhọngọi là mang tiêu. Muối kết tinh thu được sau khi hầm mang tiêu với củ cải gọi là bột huyền minh.

Tên gọi khác: Phác tiêu, Diêm tiêu, Huyền minh phàn, Mirabilite; GlauberỊs salt (Mang tiêu)

Khoa học: Mirabilite; GlauberỊs salt; Sodium Sulgate

Thông tin, mô tả mang tiêu

1. Đặc điểm mang tiêu

Mang tiêu là muối Natri sulfat thiên nhiên tinh chế mà thành. Tại những nơi có Mang tiêu thiên nhiên ( Na2SO410H2O) đào về hòa tan với nước, lọc trong để loại tạp chất rồi cô đặc để kết tinh. Làm đi làm lại nhiều lần cho đến khi nưóc trong thì thôi, để cho nguội kết tinh gọi là Mang tiêu. Đem Mang tiêu bỏ vào nồi nước cho lửa đun sôi, nước bay hơi còn lại bột trắng, hoặc bọc Mang tiêu vào bọc giấy treo vào nơi thông gió phân hóa thành bột trắng, gọi là Huyền minh phấn, chế theo phương pháp thứ 2 cũng gọi là Phong Mang tiêu.

2. Phân bố

Ở Trung quốc, Mang tiêu chủ yếu chủ yếu được khai thác ở các tỉnh Hà bắc, Hà nam, Sơn đông, Giang tô, An huy.

Mang tiêu có thể tự sản xuất trong nước, nhưng vẫn phải nhập nhiều Mang tiêu của Trung quốc..

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị: Mặn, đắng và hàn.

Quy kinh: Vị và đại tràng.

Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hóa học

Thành phần chủ yếu là Sodium sulfate, ngoài ra còn có ít Calcium sulfate, Natri chlorure, Magnesium sulfate, muối.

Tác dụng dược lý của mang tiêu

Tác dụng tẩy xổ (laxative): sodium sulfat hòa tan vào nước nhưng gốc SO4 có phân tử lớn khó qua màng ruột lưu lại ở ruột hút nước ở các tổ chức vào ruột làm lỏng phân (do SO4 hình thành dung dịch ưu trương), làm tăng dung tích ruột gây kích thích cơ giới làm tăng nhu động ruột gây tiêu chảy.

Các bài thuốc chữa bệnh từ mang tiêu

1. Mang tiêu trị dương minh thực nhiệt biểu hiện táo bón

Mang tiêu 12g, Đại hoàng 12g, Chỉ thực 16g, Hậu phác 10. sắc uống   Tác dụng: Điều hòa nhiệt tích trường vị, công hạ tích tụ, trừ bỉ, giải nhiệt, lợi đàm…(Đại Thừa Khí Thang- Trương Trọng Cảnh).

2. Bài thuốc trị táo bón do trường vị có thực nhiệt từ mang tiêu

Mang tiêu, Đại hoàng đều 10g, Chích thảo 3g, sắc uống (Điều Vị Thừa Khí Thang – Thương Hàn Luận).

3. Bài thuốc chữa các chứng bệnh nhiệt tà, trúng vào nhị tiêu, nhiệt cực sinh phiền, miệng lưỡi khô lơ rộp mọc mụn, họng đau, thổ ra máu, tiện bí, tiểu đỏ

Đại hoàng 80g, Phác tiêu  80g, Cam thảo  80g, Chi tử  40g, Bạc hà  40g, Hoàng cầm  40g, Các vị tán nhỏ mỗi lần dùng  mỗn lần dùng 8g, cho vào 2 bát nước sắc chung với nước lá trúc diệp còn 1 chén uống. Công dụng: Tả hỏa thông tiện.(Lương Cách Tán)

4. Mang tiêu chữa đại tiện phân cứng khô nhưng không bón

Dùng Mang tiêu độc vị.

5. Bài thuốc trị đau họng, miệng loét, đỏ mắt và mụn nhọt từ mang tiêu

Mang tiêu với Bằng sa và Băng phiến, tán nhuyễn, thổi vào Họng.

6. Mang tiêu trị chàm, mề đay

Mang tiêu, Bạch phàn đều 30g, hòa vào nước sôi rửa lúc nước còn nóng (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).

7. Bài thuốc trị vú sữa đầy căng tức đau

Dùng Mang tiêu làm thuốc giảm sữa. Tác giả đã trị 33 ca đều thành công, cách làm: Mang tiêu 200g, dùng 2 lớp gạc gói thành 2 gói đặt lên 2 núm vú dùng vải băng buộc lại, sau 24 giờ lấy ra, làm 1 lần chưa hết làm lại lần 2 ( Lôi Vĩnh Trọng, Tạp chí Phụ sản khoa Trung hoa 1957,5:401).

8. Trị nhiễm khuẩn ngoài da từ mang tiêu

Dùng Băng phiến, Mang tiêu theo tỷ lệ 1:10 trộn đều, bỏ thuốc vào giữa miếng gạc dày 0,5cm đắp vào chỗ nhiễm khuẩn cố định băng băng dính, 2 – 3 ngày thay 1 lần, đã dùng trị nhiễm khuẩn ngoại khoa chưa có mủ và chưa vỡ mủ bao gồm: đơn độc 25 ca, viêm tuyến vú cấp 42 ca, sưng tấy (phlegmon) 30 ca, nhọt sưng 40 ca, viêm ống lâm ba 38 ca, viêm tĩnh mạch 27 ca, viêm ruột thừa có mủ 28 ca. Tất cả 230 ca kết quả tốt, bình quân thay thuốc 3 lần là khỏi ( Trương Liên Xuân và cộng sự, Tạp chí Trung tây y kết hợp 1984,5:272).

9. Trị bệnh ở hậu môn

Dùng dịch Huyền minh phấn 3% ngâm hậu môn, trị các chứng trĩ, nẻ, dò hậu môn thời kỳ viêm tấy. Đã theo dõi 4834 ca, kết quả tốt ( Hoàng Ngọc Nga, Học báo Trung y học viện Hà bắc 1983,1:21).

10. Mang tiêu trị đau đầu không chịu được

Mang tiêu tán nhỏ thổi vào mũi.

11. Bài thuốc trị lở mồm từ mang tiêu

Dùng bài: Nhất tự tán: Phác tiêu, Bằng sa, Chu sa, Long não lượng vừa đủ, tán bột mịn thổi vào chốc lở.

12. Mang tiêu trị tiểu tiện không thông do bàng quang nhiệt

Bột Mang tiêu uống mỗi lần 4g, ngày 2 – 3 lần với nước pha Tiểu hồi.

13. Trị ăn uống không tiêu, bụng ì ạch

Mang tiêu 30g, Ngô thù du 40g, sắc nước uống dần, thấy bớt thì thôi.

14. Bài thuốc chữa chàm, mề đay từ mang tiêu

Mang tiêu, Bạch phàn đều 30g, hòa nước sôi rửa lúc nước còn nóng.

Lưu ý khi dùng mang tiêu chữa bệnh

Tỳ vị hư hàn và phụ nữ có thai không dùng.

Xem thêm: Cây đại và 6 bài thuốc chữa táo bón, đau răng, xương khớp, an thần hiệu quả