Cây lu lu đực (cà đen, long quỳ) và 15 bài thuốc chữa mụn nhọt, bệnh ngoài da, đau nhức, viêm bàng quang, lỵ, viêm phế quản… hiệu quả

Cây lu lu đực hay còn được gọi với nhiều cái tên khác như thù lù đực, cà đen, long quỳ. Đây là vị thuốc Nam quý được dùng nhiều trong Đông y. Từ lâu, dân gian đã áp dụng vị thuốc này để chữa mụn nhọt, bệnh ngoài da, đau nhức, viêm bàng quang, lỵ, viêm phế quản…

Tên gọi khác: Thù lù đực, Gia cầu, Nút áo, Hiên già nhi miêu,  Cà đen, Long quỳ.

Tên khoa học: Solnum nigrum L.

Họ: Cà (Solanaceae)

Thông tin, mô tả cây lu lu đực

1. Mô tả thực vật

Cỏ mọc hàng năm, nhẵn hay hơi có lông, cao 50 – 80cm, có nhiều cành. Lá hình bầu dục, mềm nhẵn, dài 4-15cm, rộng 2-3cm. Hoa nhỏ, màu trắng, mọc thành tán nhỏ có cuống ở kẽ lá. Quả hình cầu, đường kính 5-8mm, lúc đầu màu lục, sau vàng và khi chín có màu đen tím. Hạt dẹt, hình thận, nhẵn, đường kính chừng 1mm. Toàn cây vò hơi có mùi hôi.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Cây lu lu đực mọc hoang ở khắp nơi, vườn, ruộng, hai bên đường khắp nước ta.

Bộ phận dùng: Người ta dùng toàn cây hay chỉ hái lá dùng làm thuốc

Thu hái: Thu hái toàn cây

Chế biến: Thường dùng tươi hoặc phơi, sấy khô.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

Tính vị: Vị đắng, hơi ngọt, tính hàn, có ít độc

Quy kinh: Chưa có nghiên cứu

Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hóa học

Theo nghiên cứu, lá lu lu đực có chứa solamargin, solasonin, riboflavin, acid nicotinic, acid citric, acid ascobic; 5,9% protein, 1% chất béo, 2,1% chất khoáng, 8,9% các hợp chất carbohydrat. Trong quả có chứa glucoalcaloid steroid có genin là solasodin (solamargin, solasonin, solanigrin) và các genin khác.

Tác dụng dược lý của cây thù lù đực

Dược điển Pháp năm 1965 xếp lu lu đực là loại thuốc độc bảng C với tác dụng gây ngủ, làm dịu thần kinh; tuy vậy thử nghiệm độc tính với liều 1000mg dược liệu khô (dịch chiết cồn 50%) trên 1 kg chuột, thuốc dung nạp tốt, không thấy biểu hiện độc.

Ở Châu Âu người ta cho rằng cây Lu lu đực có tính chống co thắt, giảm đau, làm dễ ngủ, an thần; dùng ngoài nó có tính làm dịu.

Gần đây các nhà khoa học Trung Quốc còn phát hiện thấy tác dụng chống ung thư, chống nọc rắn độc và tăng cường miễn dịch.

Cây lu lu đực chữa viêm phế quản, viêm họng, sốt

1. Bài thuốc chữa viêm phế quản cấp, viêm họng từ cây gia cầu

Lu lu đực 30g, cát cánh 10g, cam thảo 4g. Sắc uống.

2. Bài thuốc từ cây nút áo chữa viêm phế quản mạn tính ở người cao tuổi

Dùng toàn cây lu lu tươi 30g, cát cánh 9g, cam thảo 3g. Sắc lấy nước, chia thành 2 lần uống trong ngày (uống liên tục trong 10 ngày). Mỗi liệu trình là 10 ngày giữa các liệu trình nghỉ dùng thuốc 5 – 7 ngày. Tại một bệnh viện ở Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm điều trị 324 ca. Kết quả sau 3 liệu trình: khỏi bệnh 228 ca, có tác dụng rõ ràng 43 ca, có chuyển biến 21 ca, tổng hiệu suất đạt 93,5%.

3. Chữa sốt từ cây cà đen

Bột rễ lu lu đực 100g, bột rễ ké hoa vàng 100g, hạt tiêu đen 2,5g. Làm thuốc bột. Mỗi lần uống 3 – 5g

Cây long quỳ và bài thuốc chữa mụn nhọt, bệnh ngoài da

1. Cây lu lu đực trị bệnh ngoài da (mẩn ngứa, lở loét, bỏng, vảy nến)

Ngọn non hoặc lá, rửa sạch, giã nát, ép lấy nước bôi. Hoặc dùng toàn cây, nấu lấy nước, cô thành cao mềm (cao Long quỳ) để bôi chữa vảy nến hay trĩ.

2. Chữa hậu bối, các loại nhọt độc sưng đau từ cây thù lù đực

Dùng lá lu lu và 1 con nhái, cùng giã nát rồi đắp lên chỗ bị bệnh.

Chữa sưng đau, bầm tím, tụ máu

1. Chữa vết thương do va đập bị dập, sưng tấy, ứ máu, đau nhức từ cây lu lu đực

Giã nát 80 – 100g cây tươi, thêm ít giấm, ép lấy nước nước để uống, bã đắp chỗ đau.

2. Cây thù lù đực điều trị ngã trên cao xuống, bị thương ứ máu

Dùng cả cây lu lu tươi 80g, giã nhỏ, chế thêm dấm, vắt lấy nước cốt uống, còn bã dùng đắp lên chỗ đau.

3. Bài thuốc chữa bong gân sưng đau từ cây cà đen

Dùng lá lu lu đực tươi một nắm, hành trắng để cả rễ 7 củ, thêm chút men rượu, giã nát, đắp lên chỗ bong gân rồi băng cố định lại, ngày thay thuốc 1 – 2 lần.

Bài thuốc chữa phù thũng, lỵ, tràng nhạc, viêm bàng quang từ cây lu lu đực

1. Chữa tiểu tiện không thông, phù thũng, gan to từ cây gia cầu

Lu lu đực 40g, mộc thông 20g, rau mùi 20g. Sắc uống. Có thể dùng toàn cây rửa sạch, giã nát, ép lấy nước uống; hoặc ngọn non 50g – 100g luộc ăn trong ngày.

2. Bài thuốc chữa kiết lỵ

Lấy lá lu lu đực khô 25 – 30g (lá tươi tăng gấp 2 liều lượng), đường trắng 25g, sắc nước uống.

3. Bài thuốc từ cây long quỳ chữa tràng nhạc

Dùng cành lá lu lu đực, vỏ cây đào, lượng bằng nhau, nghiền thành bột mịn, hòa với dầu vừng, bôi vào chỗ bị bệnh.

4. Điều trị viêm bàng quang từ cây lu lu đực

Dùng rễ cây lu lu tươi và xương đầu lợn, mỗi thứ 60g, sắc với 1.000ml nước, lửa đun nhỏ riu riu cho cạn còn 500ml, chia thành 2 phần uống trong ngày. Tại một bệnh viện ở Trung Quốc đã tiến hành thử nghiệm điều trị 18 ca viêm bàng quang trong đó 12 ca cấp tính và 6 ca mạn tính. Kết quả sau khi uống thuốc 5 – 7 ngày, các trường hợp cấp tính đều khỏi bệnh; trong số mạn tính trừ 1 người bỏ dở giữa chừng, 5 người còn lại đã khỏi bệnh sau 15 – 17 ngày dùng thuốc.

Các bài thuốc điều trị khác từ cây thù lù đực

1. Bài thuốc chữa thổ huyết không ngừng

Cành lá lu lu phơi hoặc sấy khô nghiền thành bột mịn, nhân sâm tán thành bột mịn. Ngày uống 3 – 4 lần, mỗi lần dùng 4g bột lu lu đực trộn với 2g bột nhân sâm, chiêu với nước đun sôi để nguội.

2. Điều trị chứng cao huyết áp từ cà đen

Dùng cả cây lu lu, sắc lấy nước cốt, cô đặc, chế thành viên 0,2g; ngày uống 2 lần, mỗi lần 10- 20 viên; mỗi liệu trình 10 ngày. Tại một bệnh viện ở Trung Quốc đã thử nghiệm điều trị 58 ca, đạt kết quả tốt.

3. Chữa nữ bị khí hư bạch đới từ hiên già nhi miêu

Dùng cây lu lu, hoa mào gà trắng, quán chúng, mỗi thứ đều 30g, sắc với nước 3 lần, bỏ bã, dùng nước thuốc nấu với 200g thịt lợn nạc thành món canh, chia ra 2 lần ăn trong ngày.

Trên đây là những thông tin liên quan đến cây lu lu đực và bài thuốc chữa bệnh từ nó. Có thể nói, có rất nhiều bệnh có thể chữa được từ cây thuốc này. Tuy nhiên, người bệnh cần nhớ, những bài thuốc này chỉ là kinh nghiệm dân gian, chưa có cơ sở khoa học. Cho nên, tốt nhất nên thăm khám bác sĩ để việc điều trị đạt hiệu quả cao.

Xem thêm: Cây lân tơ uyn (dây sống rắn, cây đuôi phượng) và bài thuốc chữa lành vết thương hiệu quả